Chương 10: Nhộng ong non

Ngày xưa, vào cái thời vừa qua thời bao cấp, hầu như cả làng đều nghèo. Cả xã mới chỉ có vài nhà mổ thịt lợn bán. Chỉ nhà ai có khách hay cúng cấp giỗ chạp mới đi mua thịt hay giò chả, còn hầu hết mọi nhà đều có gì ăn nấy, rau mắm xì xằng. Thế nên, hầu như cả bọn đứa nào cũng đói và thèm ăn thịt.

Thế nên, ngay cả trong lúc chơi đùa, bọn tôi cũng hay để ý tìm kiếm xem có cái gì chén được hay không. Ngày xưa ở quê, cây cối còn um tùm, đi đánh trận giả hoặc trốn tìm, chui vào lùm cây nào đấy mà thấy có được tổ ong vang, tổ ong bầu hay ong vò vẽ là cả bọn bỏ cuộc chơi, lên kế hoạch đánh bắt tổ ong ngay. Những tổ ong loại này thường chỉ nhỏ bằng chiếc bát ăn cơm, màu xam xám, treo ngược. Cũng có chiếc tổ to hơn, bằng chiếc bát ô tô. Chán nhất là tổ ong muỗi, chỉ bằng cái nắm đấm mà nhộng cũng bé tẹo. Tổ nào ong cũng bu đầy. Ong thợ xây tổ, kiếm mật, ong chúa đẻ con, tổ ong phân công cả ong bảo vệ. Có người hay vật lạ đến gần tổ là chúng bu xúm lại tấn công ngay. Trong bọn chúng tôi, khi bắt tổ, hầu hết đã nhiều lần bị ong đốt. Có lần còn bị cả đàn ong tấn công, đốt cho tối tăm mặt mũi. Bị ong đốt, thoạt đầu thì đau rát, một lát sau nọc ong ngấm vào, chỗ bị đốt sưng phồng nóng ran lên. Có đứa bị cả khuôn mặt sưng vù, trông cứ như anh hề. Mắt híp chặt lại. Bắt tổ ong mà không để bị ong đốt là cả một nghệ thuật. Những cách đơn giản là mặc áo mưa làm áo giáp, cầm cù nèo bò gần vào tổ, giơ cù nèo giật tổ rồi thu mình trốn trong áo mưa. Cách này khá an toàn nhưng mất thời gian, vì khi tổ bị giật rơi xuống đất, một số ong vẫn bám theo tổ. Đám ong sẽ bu vào đồng chí mặc áo mưa đến một lúc lâu, lúc đó thì thôi cứ gắng ngồi mà chịu trận, thò ra lúc này bị đốt tơi bời ngay. Còn cách khủng bố hơn, quấn một bó giẻ vào đầu cây sào rồi tẩm dầu hỏa vào, gí vào tổ ong, ong bị cháy cánh rụng lộp độp. Nhưng cách này cũng nguy hiểm, đàn ong mà phát hiện ra kẻ cầm sào sẽ bay vòng tránh bó lửa, nhằm thẳng người cầm sào lao vào đốt như thiêu thân. Mà đốt thế này nhộng bị ám mùi dầu hỏa ăn mất ngon, lại tốn dầu. Đốt bùi nhùi hay hương để đuổi ong cũng làm nhộng mất ngon. Tôi đã đi chọc tổ ong và bị ong đốt cũng nhiều lần, nhưng phần lớn là bị đốt do bất ngờ, chứ còn đã chủ tâm đi chọc thì khó mà bị đốt được. Như đặc công đánh đồn giặc, lần lần bò bò, tay kéo cù nèo, mắt chăm chú quan sát di biến động của bầy ong. Chọn thời cơ đúng thời điểm, thò cù nèo móc giật thật nhanh rồi bỏ chạy. Lát sau qua lại nhặt tổ.

Tổ ong được nhặt về, cả bọn khều những con nhộng ong mũm mĩm trong tổ ra. Những con nhộng béo trắng ngà múp míp ngọ nguậy đầu đuôi. Một cái tổ ong cỡ trung bình cũng được khoảng một bát đầy nhộng. Có đứa dấm dúi cho vào miệng ăn sống chóp cha chóp chép. Cả bọn lại chia nhau, đứa rửa chảo, đứa đi xin mỡ, đứa hái lá lốt. Đám nhộng thường được chia đôi, một nửa cho vào chảo rán, lúc gần chín cho thêm ít nước mắm, thế là có món nhộng ong non chiên giòn ăn vừa ngậy vừa bùi. Còn một nửa đem băm lẫn với lá lốt, cho vào chảo rán. Nhộng ong nhanh chín, chỉ dăm phút là chảo ong đã tỏa mùi thơm lựng. Với lũ trẻ háu ăn, cái tổ ong chả bõ bèn gì, có ra mỗi đứa một tổ chúng cũng chén bay. Nhưng có lẽ vì phải chia nhau từng con nhộng từng miếng lá lốt như thế, nên nhộng ong mới ngon, mới tạo được dấu ấn cho đến khi cả lũ trưởng thành. Lớn lên xa quê đi rồi, nhưng mùi ong rán vẫn theo bọn chúng tôi trên khắp mọi nẻo đường đời. Lúc rán ong, cả lũ đứa nào cũng hau háu chầu chực. Nuốt nước bọt ừng ực nhìn những con ong non đang chín vàng trên chảo mỡ. Cái tổ ong chia ra với đám trẻ lúc nào cũng đói như lũ chúng tôi thì chẳng bao giờ đủ, nên chỉ vừa ăn xong là cái dạ dày lại biểu tình, lại đòi có thêm cái để cho vào bụng. Ấy thế mà lũ trẻ chúng tôi rất khỏe mạnh, chả mấy khi nhức đầu sổ mũi chứ đừng nói là ốm. Trong các cuộc vui chơi, việc tìm kiếm đồ ăn bao giờ cũng được ưu tiên hàng đầu, vì thế chúng tôi ăn rất nhiều thứ, từ quả ruối chín vàng ngòn ngọt, nhàn nhạt đến quả mây chát xịt. Cứ thứ gì ăn được mà không sao là chúng tôi chén hết. Ở cái vùng quê thuần nông, không có nhiều sản vật, không có núi cao sông rộng nên có sao dùng vậy. Tuổi thơ cứ từng ngày trôi qua đẹp như một cuốn phim giờ chạy lại trong kí ức.