Nhớ lúc bé, cái thời hay tha thẩn bờ tre gốc rạ, những khi rơm vàng trải khắp nẻo đường quê, bữa cơm trưa no đủ ngày mùa bếp nhà ai cũng thơm nức nở mùi thịt ếch rang tương. Cái mùi thơm ấy nó cứ quấn quýt đến nỗi ra chợ phố, may mắn gặp xâu ếch đồng hiếm hoi là vội vàng về hối anh xã chạy ra hàng tương Bần kiếm về cho một chai xị để tìm lại "hương vị ngày nào"!
Ngày xa xưa ấy, thôn quê trung du của em năm hai vụ chiêm mùa. Lúa chiêm cấy tháng Chạp và gặt tháng Năm, còn lúa mùa cấy tháng Sáu gặt tháng Mười theo lịch âm.
Mùa gặt chiêm tháng Năm thì chúng em không hứng thú lắm vì ruộng có nước, tất nhiên có những con đỉa vốn là hung thần với bọn con nít. Thú vui vụ gặt chiêm chỉ là đón lối gặt để bắt muồm muỗm, và thường bị la mắng cấm cản vì dang nắng tháng Năm dễ mang bệnh vào người.
Vụ gặt mùa thì thật tưng bừng náo nhiệt.
Tháng Mười ta là độ cuối thu, chớm đông. Trời xanh ngăn ngắt, không khí hơi se se, hanh hao, gió hiu hiu vờn trên mái tóc cum cúm của lũ trẻ lúc nào cũng háo hức theo cha mẹ, anh chị ra đồng cắt lúa theo tiếng kẻng dóng dả mỗi tinh mơ. Ruộng lúa mùa khô cong, cây lúa chín nặng trĩu bông thường khum khum rạp theo chiều gió. Nhiều ruộng lúa tốt quá hoặc gặp bão lúa đổ ngổn ngang, thân nằm sát mặt ruộng, chỉ còn bông nghểnh lên vẫy vẫy như cầu cứu.
Những ruộng lúa đổ ấy là nhiều ếch lắm...
Cắt lúa đổ thì vất vả hơn. Lưỡi liềm khều nhẹ từng khóm, lựa chiều gỡ những khóm lúa xoắn xuýt để đừng gãy bông, mỗi "tay" lúa có khi chỉ hai, ba khóm là phải "đổi tay"! Ấy nhưng cái gì thế kia? Một mô đất lùm lùm giữa bốn gốc lúa, trên mặt mô rành rành vài đường nứt nở như quả na mở mắt. Nhẹ nhàng, thật nhẹ nhàng lách lưỡi liềm vào chân mô và lật nhanh nắp mô. Một cặp mắt lồi giương lên nhìn bạn chăm chăm rồi ngụp xuống vũng nước trong leo lẻo vừa bằng cái vung ấm, bạn còn nhìn rõ cái lưng vàng ệch cong cong. Chả đi đâu mà vội. Hãy dùng liềm cắt đôi ba nhánh lúa xoắn lại rồi đưa tay vào cái vũng trong leo lẻo kia mà tóm lấy cái lưng õng ẹo ấy mà giơ lên, mà hét lên sung sướng: "Gà đồng, gà đồng bà con ơi!"
Chốc chốc, tiếng kêu "gà đồng" lại lảnh lót trên mỗi "lối gặt", và khi kẻng "tan tầm", kĩu kịt trên quang gánh lúa là vài cặp đùi mũm mĩm hồng hồng nhịp nhàng theo chân xã viên về sân kho tập kết.
Có buổi, chị cả em bắt được cả chục con... Thầy em thường làm hai món cho hai chị em ăn cơm: đùi ếch rang tương mỡ hành và chả ếch lá lốt.
Chả thì phải băm nhỏ phần thân trên với lá lốt, cho thêm trứng, viên dẹt và chiên với mỡ lợn cho vàng hai mặt, chấm nước mắm gừng.
Đùi rang tương mỡ hành thì đơn giản hơn: làm sạch, chặt nhỏ, ướp tương chừng mười lăm phút, phi thơm hành khô và cho thịt vào xào kỹ, khi cạn nước thì bỏ hành lá và rau răm xắt nhuyễn vào... Cơm gạo mới thơm nức.
Thịt gà đồng hai món có mùi thơm đặc trưng không lẫn còn lưu đến tận giờ.
Note: Ghi nhớ địa chỉ mới Vozer.io, cấp tài khoản VIP xóa quảng cáo tại đây. Đề xuất Voz: Yêu thầm em vợ