Có những người vô học, lại đi dạy học...
Giáo dục vùng nào cũng có cái khó, nhưng có lẽ, các bác chưa bao giờ được hình dung giáo dục vùng cao nó khó khăn và cực khổ thế nào. Báo chí viết cũng chỉ là bề nổi. Phần đông giáo viên lên các vùng cao, con trai thì đỡ khổ, còn con gái, vất vả đủ bề. Và giữa những người đi dạy thực sự thì chắc chắn sẽ có những kẻ vô học chuyên đi đục chữ, làm tiền.
Học sinh vùng cao, mới đầu đa số ở các lớp mầm non hoặc lớp 1, 2 đều không biết, không thạo tiếng phổ thông. Dạy chúng nó là cả một quá trình, có khi dạy hôm trước, hôm sau nó quên luôn. Đến khi chúng nó biết tiếng phổ thông rồi, lên lớp có khi có mấy đứa láo nháo, chúng nó chửi mình bằng tiếng nó, mình nghe không hiểu, chỉ cười thôi.
Có mấy bác thắc mắc chuyện bùa ngải, thì em không dám kể. Vì nói thật em cũng là người tín, nên mấy cái này cũng không dám nói bừa. Nhưng chỗ em, có hai vợ chồng anh chị người Mường, có bùa thật. Mà ai ở Hòa Bình chắc biết, bùa ở đây nổi tiếng lắm rồi. Một dạo, anh chồng bị sếp phòng chơi đểu, lấy tiền tăng giờ gì đó mà không chịu trả lại, chị cay quá, về nhà xin bùa. Bùa bỏ vào trong cái bao giấy như phong bì, đem lên treo ở góc phòng. Bà làm bùa dặn, khi nào thấy cần kíp thực sự, xé ra, đọc mấy câu bà dạy thế là con mụ sếp kia dù gì cũng phải trả lại thôi. Sau này không biết chị ấy có dùng đến hay không, nhưng nghe xong thì em cũng hãi. Em còn muốn giữ cái mạng quèn, nên không dám dây dưa đâu. Thêm nữa, con bé em cùng phòng có mẹ làm nghề này, bà chuyên gọi hồn, xem bói, mà mấy lần rủ bà lên trường chơi, bà không dám lên, bảo sợ bùa... Người trong nghề mà họ còn hãi, thì chắc chắn nó phải kinh rồi ?
Thôi quay lại việc chính. Bên tiểu học trường em, có cô em xinh gái lắm, tên Lâm. Cũng cùng lên thời gian như em, con gái dân tộc Tày nhưng gia đình lại sống ở thành phố SL, trắng trẻo, hiền lành, dạy tiếng Anh, giọng như chim. Có mấy chị em cùng lên với nhau nên cũng hay chơi, thi thoảng chạy qua chạy lại tâm sự kể xấu lãnh đạo cho đỡ chán.
Mà cái thói đời, hoa đẹp thằng nào lại không muốn hái, nhất là ở cái vùng này. Thế là em nó toàn bị gạ tình. Gạ tình theo đúng nghĩa đen luôn. Ở đây có tục ăn gì, uống gì thì cụm trường tập trung lại với nhau. Bữa đó, mấy anh em hai trường rủ nhau ăn lẩu vui vui. Có luôn mấy thanh niên bản cũng góp cuộc. Thôi, ăn chơi hòa đồng, kẻo nó lại bảo mình phân biệt dân tộc thì cũng mệt. Ăn xong, mọi người gọi nhau về nhà anh hiệu phó trong trường ngay dưới bản hát hò, tụ tập. Thế là rượu ngà ngà, mấy anh thanh niên tộc bắt đầu giở trò. Ban đầu chỉ ghé vào nói chuyện cho vui. Sau là sấn sổ lại, quờ tay, va chân, động chạm. Cảnh tượng lúc ấy là cả đám thanh niên bản quay lại như chưa thấy gái bao giờ, chẳng khác nào đi săn lợn rừng. Một mình con Lâm vật lộn, tránh hết góc này đến góc khác. Mấy thằng kia thì như con sói đói, lại thêm tý rượu làng nhàng. Bọn em thì giằng ra không kịp, lúc ấy nghĩ điên, không lẽ bà mày lại vơ ngay chai bia, quật vào đầu cho chúng mày rồi bỏ nghề luôn. May sao, lúc này ông anh trong trường em lại xịch xe đến. Ông này nổi tiếng nóng tính, thấy cảnh mấy đứa giáo viên nữ mới đến bị bắt nạt thì giằng ngay mấy thằng thanh niên bản kia ra, chỉ tay:
- Chúng mày làm cái trò gì đấy, chúng mày nghĩ cái đ’ gì vậy hả. Đi về…..
Thế là mấy anh em chở nhau về. Tưởng êm êm. Vừa về đến trường, vào phòng khép cửa định đi ngủ thì ầm ầm tiếng nẹt pô xe bên ngoài. Tiện nói luôn, các thanh niên bản ăn chơi lắm, toàn chạy Ex 150, máu lửa, có thằng xăm mình nữa. Sợ. Nghĩ chắc quả này lành ít dữ nhiều rồi. Hé cửa ra hóng hớt, mấy thằng ngồi trên xe, tay cầm con dựa của người Mông. Huhu. Mà các bác biết con dựa của người Mông chưa, nó chém người chắc ngang chém chuối. Mua được con này về xuôi thì bình địa thiên hạ trong 1 nốt nhạc chắc không quá.
Mấy chị em sợ quá, bảo nhau chốt kĩ cửa phòng. Chỉ dám hé hé cửa sổ ngó ra ngoài. Mấy thằng chửi bới loạn xị, đòi chia team thách đấu giữa phe thanh niên bản với phe giáo viên trường. Cuối cùng, bên team giáo viên trường trong lúc máu lên, đấm 1 thằng trong đám kia nằm sấp. Ngày hôm sau, cả nhà nó lên bắt vạ thầy giáo. Bắt thầy giáo phải làm lí, mổ gà, mua nửa con lợn về nhận thằng khôn nạn kia làm con nuôi. Vì lí do là thầy đấm nó làm cháu nó mất hồn rồi. Vãi cả chưởng.
Tưởng thế là xong, ai ngờ, giặc ngoài chưa dẹp, thù trong đã lại nổi lên. Giáo viên nữ ở vùng cao, giống như miếng mồi, hở ra là chúng nó thịt tuốt.